moedermelk bewaren

Als je borstvoeding goed op gang is gekomen, je melkfabrieken misschien wel overuren draaien en je regelmatig melk afkolft, rijzen weer nieuwe vragen. Want hoelang en hoe kan je moedermelk nu eigenlijk bewaren?

Omdat baby’s een lage weerstand hebben, is het belangrijk dat het bewaren en opwarmen van moedermelk zorgvuldig gebeurt. Hygiëne en veiligheid staan voorop. Met onderstaande instructies ben je helemaal up-to-date over omgaan met dit kostbare goedje. Bekijk hier wat je nodig hebt als je gaat kolven.

Moedermelk bewaren

Voordat je gaat kolven en de melk opvangt om te bewaren, is het belangrijk om je handen te wassen met water en zeep. Hoe hygiënischer je al voor en tijdens het kolven te werk gaat, hoe minder bacteriën er in de melk kunnen groeien, hoe hoger het eiwitgehalte van de melk.

Vang de borstvoeding op in schone kolfflesjes of speciale moedermelkbewaarzakjes. Het is niet nodig om kolfflesjes te steriliseren, maar het is wel belangrijk om ze goed schoon te maken voordat je ze gebruikt. Wassen met heet water en zeep, of gewoon in de afwasmachine, is voldoende.

Vermijd (kolf)flesjes die bisfenol A (BPA) bevatten. Deze chemische stof kan schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid en kan effect hebben op het hormoonsysteem. Baby’s zijn waarschijnlijk extra gevoelig voor deze stof, omdat hun lichaam nog in ontwikkeling is.

Het is handig om je afgekolfde melk te bewaren in de hoeveelheden die je voor de voeding gebruikt, dan heb je altijd kant en klare porties klaarliggen. Ook is het nuttig om de zakjes en/of flesjes met de afkolfdatum te labelen, zo kan je gemakkelijk zien tot wanneer de melk goed is.

Hoelang moedermelk bewaren

Als je moedermelk bewaart en daarna gebruikt, is het raadzaam om eerst de oudste voeding uit de koelkast of vriezer te gebruiken. Zo voorkom je dat er (meer) voedingsstoffen verloren gaan of dat de melk over de datum raakt en je deze moet weggooien. Dat zou zonde zijn!

Onderstaande tabel geeft weer hoelang je afgekolfde melk kan bewaren:

Kamertemperatuur

Het hangt van de kamertemperatuur en hygiëne af hoelang je de melk kan bewaren. Bij temperaturen tussen de 16 en 26 graden en onder goede hygiëne, kan je de melk tot 6 uur gebruiken. Dek de kolfflesjes of bewaarzakjes altijd af en houd ze zo koel mogelijk.

Koeltas

In een koeltas is de melk maximaal 24 uur houdbaar. Zorg ervoor dat de koelelementen goed tegen de kolfflesjes of bewaarzakjes aan liggen en open de koeltas niet te vaak.

Koelkast

In de koelkast is afgekolfde melk nog tot 5 dagen houdbaar. Zet de melk in het hoofdvak zo ver mogelijk naar achteren. Hier is het meestal het koelst en blijft de temperatuur constanter dan in de koelkastdeur.

Moedermelk bewaren in de koelkast heeft de voorkeur boven melk invriezen. In de koelkast behoudt de melk namelijk meer voedingsstoffen. Als je van plan bent om de melk binnen 5 dagen te gebruiken, vries het dan niet in, maar bewaar het liever in de koelkast.

Invriezen

Als je de melk wilt invriezen, vul het flesje dan niet helemaal, maar houd ongeveer een kwart over. Zo blijft er voldoende ruimte over voor het uitzetten van de melk. Bewaar de melk daarnaast zo ver mogelijk achterin de vriezer. Hier is de temperatuur het meest constant.

Het verschilt per (type) vriezer hoelang je de afgekolfde melk exact kan bewaren. Van 2 weken in een simpel vriesvak in de koelkast tot 12 maanden in een echte diepvriezer. Het is echter raadzaam om de melk voor de 6 maanden te gebruiken om verlies van kwaliteit te voorkomen. Toch is de melk nog veilig én voedzaam tussen de 6 en 12 maanden.

Moedermelk ontdooien

Bevroren melk moet je voor gebruik eerst ontdooien. Dit kan je het beste doen in de koelkast, zo blijven de voedingstoffen goed behouden. Omdat dit lang kan duren is het handig om de benodigde melk de avond van tevoren alvast uit de vriezer te halen. Gebruik de ontdooide melk binnen 24 uur.
Heb je de melk sneller nodig, dan kan je het flesje onder lauw stromend water houden. Als de ontdooide melk op kamertemperatuur is, gebruik deze dan binnen 4 uur.

Ontdooi bevroren melk nooit in de magnetron of in een pan met kokend water. Er kunnen dan hotspots ontstaan waar je baby zich flink aan kan verbranden. Daarnaast kunnen er belangrijke voedingsstoffen verloren gaan.

Ontdooide moedermelk kan er wat gek uitzien. Dit komt doordat de room- en melklaag zich tijdens het bewaren van elkaar kunnen scheiden. Ook is het mogelijk dat je vetvlokjes in de melk ziet drijven. Dit betekent verder niets. Door het flesje voorzichtig te schudden, meng je de lagen weer.

Moedermelk opwarmen

Je kan moedermelk het beste opwarmen in een pan of bak met warm water met een temperatuur van 30 tot 35ºC. Zo wordt de melk rustig en gelijkmatig warm. De meeste flessenwarmers werken ook op deze manier.
Test na het opwarmen met een druppel melk op de binnenkant van je pols of de melk niet te warm is voor je kindje. Heeft je baby niet alles opgedronken? Bewaar de ontdooide of opgewarmde restjes melk dan niet, maar gooi ze weg.

Meer weten over borstvoeding en kolven? Bezoek de themapagina ‘Alles over borstvoeding‘.