Koortslip baby: pas op voor de gevaren

Wat is een koortslip?

Bij een koortslip ontstaan blaasjes met vocht op of rond de lippen. Een koortslip is een infectie die wordt veroorzaakt door het herpesvirus (herpes simplex virus). Een koortslip is vervelend en kan pijnlijk zijn, maar zorgt zelden voor complicaties.

Een koortslip komt redelijk veel voor en is besmettelijk. De meeste mensen worden in hun kindertijd besmet met het herpesvirus. Slechts een klein deel van de mensen die het virus draagt, krijgt daadwerkelijk een koortslip. Als je eenmaal bent besmet blijft het virus in je lichaam. Zodra je een koortslip hebt gehad, kan deze daardoor regelmatig terugkomen. Dit gebeurt dan vooral als de weerstand laag is.

Gevaren koortslip baby’s

Een koortslip op zichzelf is niet gevaarlijk voor een baby, maar de besmetting met het herpesvirus kan dat wel zijn. Bij pasgeboren baby’s is het afweersysteem nog niet volledig ontwikkeld. Vooral baby’s jonger dan vier maanden zijn daardoor kwetsbaar. Het virus kan zich verspreiden en onder andere een hersenvliesontsteking veroorzaken. Dit is zeer ernstig en kan zelfs dodelijk aflopen.

Als een baby een koortslip heeft, is het lastig te voorkomen dat hij met zijn handen aan de blaasjes zit en daarna aan zijn ogen. Hierdoor kan het virus zich verspreiden naar de ogen. Dit kan een ernstige ooginfectie veroorzaken.

Gelukkig komt het zelden voor dat een jonge baby een koortslip krijgt. Veel moeders zijn voordat zij zwanger werden besmet met het herpesvirus. Tijdens de zwangerschap worden dan beschermende antistoffen meegegeven aan de baby. Daardoor hebben deze baby’s een natuurlijke bescherming en is de kans klein dat ze op jonge leeftijd een een koortslip krijgen. Als de moeder nooit is besmet, krijgt een baby geen antistoffen mee en is de baby extra kwetsbaar.

Wanneer is een koortslip besmettelijk?

Het herpesvirus zit in de vochtige blaasjes en is zeer besmettelijk. Het kan worden doorgegeven door direct contact via een zoen of knuffelen, maar kan ook via een voorwerp of vinger die aan de blaasjes heeft gezeten. Denk hierbij aan drinken uit dezelfde beker of sabbelen op speelgoed dat is aangeraakt door een vinger die aan de blaasjes heeft gezeten.

Iemand is vooral besmettelijk tijdens het ontstaan van de blaasjes en als deze openbarsten. Het besmettingsgevaar is pas geweken als de blaasjes compleet zijn ingedroogd of er een korstje op zit. Met een baby in de buurt adviseren wij zo voorzichtig mogelijk te zijn en geen risico’s te nemen tot de blaasjes en korstjes helemaal verdwenen zijn.

Het is ook mogelijk dat de vagina besmet is met het herpesvirus. Als dit vlak voor de bevalling het geval is, kan een baby tijdens de geboorte worden besmet. Bij een besmette vagina is het daarom belangrijk dit door te geven aan de verloskundige.

De tijd tussen een besmetting en het ontstaan van klachten is gemiddeld 4 dagen. Maar de klachten kunnen ook al na 2 dagen verschijnen of pas na 12 dagen.

Symptomen koortslip baby

Als je baby voor het eerst een koortslip heeft, begint het met gezwollen tandvlees en een pijnlijke mond. Een paar dagen later kunnen er blaasjes op of rond de mond verschijnen. Je baby kan hierbij ook last krijgen van koorts en gezwollen klieren in zijn nek. Doordat niet iedere baby die besmet is met het virus blaasjes krijgt, kan het lastig zijn een besmetting te herkennen.

Door de koortslip voelt je baby zich niet lekker. Hij zal daardoor huilerig of juist suf zijn. Door de pijn in de mond is drinken niet prettig en kan je baby dit weigeren.

Koortslip baby behandelen

Vermoed je een koortslip bij je baby? Neem dan altijd contact op met je huisarts of het consultatiebureau. Zeker als je baby jonger is dan vier maanden.

Een koortslip geneest vanzelf. De laatste korstjes verdwijnen meestal 7 tot 14 dagen na de eerste verschijnselen. Je kan de genezing niet sneller laten gaan, wel kan je de klachten van je baby verminderen door de pijnlijke plekken te verkoelen. Dit kan je doen door er een koele natte doek zachtjes op te leggen.

Als je baby erg veel klachten heeft kan je een pijnstiller speciaal voor baby’s geven. Lees wel altijd goed de bijsluiter en geef niet meer dan de aanbevolen hoeveelheid. Geef je baby nooit een aspirine.

Het is belangrijk dat je voorkomt dat je baby met zijn handjes aan de koortslip zit en vervolgens in zijn ogen wrijft. Dit kan namelijk een ooginfectie veroorzaken. Was daarom regelmatig je baby’s handjes en ben er scherp op dat hij niet met zijn handjes aan de blaasjes zit. Laat je baby slapen in een slaapzak waar hij zijn handjes niet vrij heeft of doe hem wantjes aan (sokjes om de handjes werken vaak ook) zodat hij minder makkelijk aan de koortslip kan zitten.

Vaak eten en drinken baby’s slecht als ze last hebben van een koortslip. Houd dit daarom goed in de gaten. Als je baby minder volle plasluiers heeft, is dit een signaal dat hij te weinig drinkt.

Koortslip baby voorkomen

Gezien de gevaren van het herpesvirus voor een baby is het van belang de kans op besmetting zo klein mogelijk te houden. Eén liefdevolle kus kan zeer vervelende gevolgen hebben.

De beste manier om een infectie te voorkomen is je baby uit de buurt te houden van mensen met een koortslip. Als jij of je partner een koortslip heeft, is dit natuurlijk niet mogelijk.

Heb jij een koortslip:

• Zoen je baby niet en ga ook niet knuffelen.
• Draag een mondkapje bij direct contact met je baby. Dit is bijvoorbeeld het geval tijdens het geven van borstvoeding.
• Je kan gewoon borstvoeding geven als je een koortslip hebt. Controleer wel regelmatig je tepels en tepelhoven op blaasjes. Als hier blaasjes op zitten kan je beter even geen borstvoeding geven. Kolf de melk in dit geval en gooi het weg. Overleg met een lactatiekundige of het consultatiebureau hoe je hier het best mee om kan gaan.
• Drink niet uit je baby’s fles en gebruik niet hetzelfde bestek. Je kan wat melk uit de fles op je pols spuiten om te voelen of deze de juiste temperatuur heeft.
• Was je handen goed voor het verzorgen van je baby.
• Heb je ergens aangezeten wat je baby in zijn mond stopt, was dit dan nog even goed voordat je het aan je baby geeft.
• Door je koortslip te behandelen verklein je de besmettelijk periode. Geneesmiddelen hiervoor zijn verkrijgbaar bij de apotheek.

Heeft iemand die op kraambezoek wil komen een koortslip? Dan geldt hetzelfde als voor de ouders. De kans op besmetting is klein zolang je voorkomt dat de pasgeboren baby in contact komt met het virus. Als het echter redelijk makkelijk is om het kraambezoek uit te stellen, adviseren wij geen risico’s te nemen. Voor het kraambezoek is het toch ook leuker als ze niet zo voorzichtig hoeven te zijn.