Leren praten, de taalontwikkeling van je baby
Vóór het uitspreken van de eerste echte woordjes is je baby al druk bezig met het leren praten. De taalontwikkeling begint al vanaf de geboorte, de eerste oefening is het huilen. Al na 6 weken gaat je baby spelen met klanken. En voor je het weet gaat het brabbelen over in woorden en zinnen en kan je kindje echt praten.
Een pasgeboren baby kan nog geen vloeiende zinnen spreken, maar “praat” wel degelijk. Al vanaf de geboorte proberen baby’s op verschillende manieren duidelijk te maken wat ze willen. Naarmate de taalontwikkeling vordert is je baby steeds makkelijker te begrijpen.
Taalontwikkeling baby
Als je als ouder de bewegingen, geluiden en blikken van je kind bestudeert, zal je hem eerder begrijpen. Ook als je baby nog niet kan praten, zal hij door kleine contactpogingen duidelijk willen maken wat hij wil. Als er niet snel genoeg wordt gereageerd op deze subtiele pogingen zal je baby beginnen met huilen, om zo te proberen duidelijk te maken wat hij wil.
Jouw babynaam op een geboortekaartje
Vul jouw favoriete babynaam in en bekijk hoe deze eruit ziet op een geboortekaartje.
Huilen
Het eerste middel dat een pasgeboren baby zal inzetten om iets duidelijk te maken is huilen. Vanaf de geboorte tot de leeftijd van 6 weken zal huilen het voornaamste geluid zijn dat je baby maakt. Je baby gebruikt het huilen om aan te geven dat hij bijvoorbeeld honger heeft, een schone luier wil of aandacht nodig heeft.
Je baby kan op verschillende manieren huilen, deze staan ieder voor een andere behoefte. Het zal even tijd kosten voordat je deze kan onderscheiden, maar als het je eenmaal lukt ben je sneller in staat goed te handelen.
Klanken
Als je baby tussen de 6 en 24 weken oud is, zal hij voor het eerst met zijn stem spelen. Het uitbrengen van klanken is de tweede fase in de taalontwikkeling. De eerste klanken zullen “ah”, “eh”, “oh” en “uh” zijn. Als je reageert op de klanken, dan zal je kind gaan beseffen dat hij op deze manier ook aandacht kan trekken.
Het uitbrengen van klanken stimuleert naast de lippen en tong ook mondspieren.
Brabbelen
Vanaf 6 maanden zal je baby klinkers en medeklinkers gaan combineren, dit is de derde fase in de taalontwikkeling. Veel voorkomend gebrabbel is “dadada” en “mamamama”. Op een gegeven moment zal je baby ook verschillende medeklinkers in één woord gaan combineren. Je moet hierbij denken aan een woord zoals “wadada”.
Soms lijkt het gebrabbel op echte woorden. Je baby bedoelt er echter nog vrij weinig mee. Hij weet nu alleen dat er gereageerd wordt op het gebrabbel en dat hij hiermee aandacht krijgt. Pas vanaf 8 maanden kan je baby het verband gaan begrijpen tussen zijn gedrag en jouw reactie.
De eerste woordjes
De vierde fase in de taalontwikkeling zijn de eerste echte woorden. Vaak zal vanaf 12 maanden tussen het vele gebrabbel de eerste echte woordjes langskomen. Je kindje begrijpt vanaf nu dat er met een bepaald woord iets wordt bedoeld. Veel voorkomende eerste woorden zijn “papa”, “mama”, “auto” en “hap”.
Je baby zal gebruik maken van één woord om een persoon, voorwerp of gebeurtenis te duiden. Hij kan bijvoorbeeld bedoelen “Die auto is van mama” maar zal naar de auto wijzen en “mama” zeggen.
Twee-woordzinnen
In deze fase van de taalontwikkeling begint je kindje losse woorden te combineren. Dit vindt meestal plaats vanaf de leeftijd 18 maanden. In deze twee-woordzinnen worden alleen de twee belangrijkste woorden uitgesproken. Hij kan bijvoorbeeld zeggen “Papa auto” en bedoelen “Papa, ik wil met de auto” of “Dat is papa’s auto”.
Je kindje gaat in deze periode ook steeds meer woorden begrijpen. Je kan hem nu een boodschap overbrengen door alleen te praten, wijzen is niet meer nodig. Maar gebruik nog wel korte en eenvoudige zinnen, zoals “Geef de appel maar aan oma”.
Drie-woordzinnen
Vanaf 2 jaar leert je kindje opeens heel veel nieuwe woorden. In deze fase van de taalontwikkeling gaat je kindje ook steeds meer spreken in zinnen van drie, vier of vijf woorden. Grammaticaal worden de zinnen steeds beter. Werkwoorden worden vervoegd, de eerste voornaamwoorden, lidwoorden en voorzetsels worden gebruikt en meervouden worden gemaakt.Omdat de woordenschat van je kindje sneller groeit dan zijn spraakvermogen kan bijbenen, kan het dat hij af en toe wat stottert in deze periode.
Als je kindje in de vorige fase nog zei “Mama auto” dan zal hij nu “Mama auto rijden” kunnen gaan zeggen. Op simpele vragen zoals “Wat ben je aan het eten?” kan je kind nu antwoord geven. Ook kan je hem tweeledige opdrachten geven, zoals “Pak je jas en trek hem aan”.
De eerste echte zinnen
Vanaf 3 jaar kan je kindje al hele gesprekken voeren. De zinnen zullen in het begin nog bestaan uit drie a vijf woorden, maar worden steeds langer. Als hij zegt “Daar auto rijden, grote” dan bedoelt hij “De grote auto rijdt daar”.
De grammatica structuur wordt op den duur ook steeds beter. Hij kan nu al zeggen “Ik heb al gegeet, mama” of “Ik heb veel hapjes genemen”. Je kindje gaat ideeën met elkaar verbinden wat zal leiden tot samengestelde zinnen. Een mooi voorbeeld is “Als ik later een grote vrouw ben, ga ik ook met papa trouwen”.
Jouw babynaam op een geboortekaartje
Vul jouw favoriete babynaam in en bekijk hoe deze eruit ziet op een geboortekaartje.
Wat als je baby maar niet wil gaan praten?
Als je kindje achterloopt bij de taalontwikkeling is dit niet direct reden voor paniek. De gegevens zijn namelijk gebaseerd op gemiddelden en ieder kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo. De één is snel met lopen, de ander met praten. Als je baby zich meer bezighoudt met het leren lopen of klimmen, dan gaat daar meer aandacht en energie naar uit. Het leren praten komt dan op de tweede plek en zal nog even op zich laten wachten.
De gemiddelde leeftijd dat kinderen hun eerste woordjes zeggen is rond de 12 maanden, maar de verschillen zijn hier groot. Er zijn zat kinderen die pas rond de leeftijd van 18 maanden hun eerste woordjes zeggen, terwijl anderen al bij 8 maanden hun eerste woordjes laten horen.
Sommige kinderen slaan een fase over bij de taalontwikkeling. Ze beginnen bijvoorbeeld gelijk met twee-woordzinnen en slaan de enkele woorden over.
Meer lezen?
Lees meer over het stimuleren van de taalontwikkeling.
Pas als je kindje heel erg achterloopt bij de taalontwikkeling of stilstaat in zijn gehele ontwikkeling, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts, het consultatiebureau of de logopedist.
