Verslikking en verstikking bij een baby: wat te doen?

Verslikking of verstikking?

Er is een verschil tussen verslikking en verstikking. Hoewel het er ook niet fijn uit kan zien als je baby zich verslikt, hoef je pas actie te ondernemen zodra er sprake is van verstikking. Wanneer een baby zich verslikt, gaat hij hoesten. Laat hem hoesten en grijp niet in. Ga dus ook niet op het ruggetje kloppen of slaan, want dan kan je de hoestprikkel negatief beïnvloeden. Blijf wel bij je kindje en wacht de hoestbui af.

Zolang je baby hoest, gaat er nog lucht in en uit. Bij verstikking is dit niet meer het geval. Je kan verstikking herkennen aan:

• Je baby stopt met hoesten
• Je baby is benauwd
• Je hoort een stikkend geluid en mogelijk een piepende ademhaling
• Waarschijnlijk zie je paniek in zijn ogen
• Je baby loopt mogelijk rood of blauw aan
• Je baby raakt mogelijk bewusteloos

Voordat je direct ingrijpt, wacht je enkele seconden af. Veel baby’s en kinderen kunnen verstikking namelijk zelf nog corrigeren. Gebeurt dat niet, dan moet je eerste hulp gaan verlenen.

Eerste hulp als je baby stikt

Natuurlijk is het eng als je kindje overgaat van zich verslikken naar stikken, maar probeer rustig te blijven en denk aan de eerste 4 stappen van de EHBO. Verricht vervolgens de volgende handelingen:

1. Neem je baby in buikligging op je onderarm en pak de kaaklijn vast. Let op dat je hem niet bij het keeltje vastpakt.
2. Ga op het puntje van je stoel zitten, leg je onderarm met daarop je kindje op je bovenbeen, zet je voet op de grond en laat je voet naar voren wijzen. Op deze manier hangt de baby iets naar beneden.
3. Sla 5 keer met de hiel van je hand tussen de schouderbladen van je baby. Je probeert de lucht naar voren te drukken. Sla dus niet recht op de schouderbladen, maar iets omhoog. Pas op dat je niet op het hoofdje van de baby slaat.
4. Lukt het niet na 5 keer? Pak je baby dan vast, draai hem tussen je armen om en leg hem op zijn rug neer. Het is dezelfde houding als zojuist (zie stap 2), maar dan ligt je baby op zijn rug.
5. Nu voer je 5 borstcompressies uit: net zoals je doet bij het reanimeren, maar dan wat dieper en sneller.
6. Lukt dat niet, draai je je baby weer om in buikligging, en herhaal stap 3.
7. Je gaat net zo lang door met het slaan tussen de schouderbladen en de borstcompressies tot je kindje gaat hoesten en weer bijkomt, of tot hij bewusteloos raakt. In dat geval moet je reanimeren.
8. Wanneer het voorwerp uit de mond valt, stop je meteen met het slaan tussen de schouderbladen of de borstcompressies.
9. Laat na afloop je kindje altijd controleren door een arts, want er bestaat kans op inwendig letsel.

Verstikking bij een ouder kind

Er zijn een aantal verschillen bij het verlenen van eerste hulp bij verstikking als het gaat om een wat ouder kind:

• Waar je bij een baby’tje de kaaklijn moet vastpakken, hoeft dat bij een ouder kind niet meer, omdat de nekspieren beter ontwikkeld zijn.
• Het oudere kind is wat te groot geworden voor op je onderarm, dus kan je hem over je knie leggen en de schouder vastpakken. Vervolgens sla je op dezelfde manier met de hiel van je hand tussen de schouderbladen.
• Lukt dat na 5 keer niet? Dan ga je rechtop met je knieën op de grond zitten en houdt je het kind met zijn rug tegen je buik.
• Je voert 5 buikstoten uit, beter bekend als de ‘Heimlich greep’: je duim plaats je onder je wijsvinger en vervolgens plaats je die hand onder de ribbenboog van het slachtoffer. Je stoot schuin naar boven. Let op: voer deze buikstoten nooit uit als het kind nog hoest, ademt of spreekt. En pas het niet toe bij kinderen die jonger zijn dan één jaar.

Verslikking en verstikking voorkomen

Natuurlijk is het beter om te voorkomen dat je kindje zich verslikt of zelfs stikt. Wees daarom voorzichtig met:

• Etenswaren

  Voedsel veroorzaakt de meeste verslikkingsongevallen. Let vooral op alles wat rond en glad is, zoals druiven en cherrytomaten. Zachte dingen kunnen vervormen en de luchtpijp afsluiten. Snijd deze dus altijd in vieren tot je kindje 5 jaar is, vanaf die leeftijd kunnen ze gecontroleerder slikken. Vergeet ook knakworsten niet: die zijn even groot als de luchtpijp en zijn zacht, dus kunnen vervormen. Snijd knakworstjes daarom altijd overdwars door en daarna in stukjes van een centimeter. Blijf er ook altijd bij als je kindje aan het eten is en houd snoepjes buiten bereik van je baby. Bekijk voedsel met verstikkingsgevaar >>

• Speelgoed

  Speelgoed voor kinderen onder de 3 jaar is zo gemaakt dat het niet kan worden ingeslikt, dus koop speelgoed dat is afgestemd op de leeftijd van je kindje. Maar blijf ook altijd zelf goed opletten. Geef nooit speelgoed wat door een wc-rolletje past of speelgoed dat losse onderdelen bevat. Denk ook aan speelgoed van eventuele oudere broertjes en zusjes: dingen die uit meerdere onderdelen bestaan en speelgoed zoals lego, blokjes, poppetjes, ballonnen en bordspellen kennen een groot verstikkingsgevaar voor baby’s.

• Losse deeltjes van voorwerpen

  Denk bijvoorbeeld aan het batterijklepje van de afstandsbediening. Deze kun je voor de zekerheid afplakken.

• Andere kleine voorwerpen

  Denk aan muntjes, paperclips, batterijen, knopen, gereedschap, enzovoort: houd dit veilig buiten bereik van je kindje.