Hoe kan je herkennen of je baby autisme heeft?

Wat is autisme?

In de volksmond wordt de term ‘autisme’ gebruikt, maar tegenwoordig worden de vormen die bij autisme horen door deskundigen aangeduid met ASS, wat staat voor Autisme Spectrum Stoornis. Het is een ontwikkelingsstoornis, die zich bij elk kind anders uit. De één heeft een heel milde vorm en voor de ander is het enorm beperkend.

Bij autisme is de informatieverwerking in de hersenen verstoord. Kinderen (en volwassenen) met deze stoornis hebben daardoor moeite met sociale omgangsvormen, verbale en non-verbale communicatie en het verbeeldingsvermogen. Ze vinden het bijvoorbeeld moeilijk om oogcontact, gezichtsuitdrukkingen en gebaren te interpreteren. Ook het kunnen inleven in anderen is erg lastig.

Daarnaast is vaak sprake van specifieke interesses en repetitieve bewegingen. Baby’s met autisme spelen bijvoorbeeld vooral met één speeltje of doen steeds hetzelfde. Voorbeelden van repetitieve bewegingen zijn het fladderen met de handen bij emoties, of het kenmerkende heen en weer schommelen, wat je waarschijnlijk kent uit films. Doorgaans leidt dit alles tot problemen in het dagelijks leven.

Oorzaak van autisme

De precieze oorzaak van autisme is nog niet duidelijk. Wel weten we dat het genetisch bepaald is. De erfelijke aanleg zorgt ervoor dat er in de ontwikkeling van de hersenen iets misgaat, waardoor het ontwikkelen van sociale en communicatieve vaardigheden wordt beperkt.

Diagnose autisme baby’s

Pas na een uitgebreid onderzoek wordt vastgesteld of er sprake is van autisme. Dit is bij jonge kinderen, en dus bij baby’s in het bijzonder, extra lastig. Dit komt doordat ieder kind zich op zijn eigen tempo ontwikkelt. In uitzonderlijke gevallen wordt de diagnose al in het eerste levensjaar gesteld. Het is nu echter gebruikelijk dat dit pas later wordt geconstateerd.

Mijn baby is ‘anders’

Ouders van autistische kinderen zijn vaak zelf de eersten die vermoeden dat hun baby of peuter een afwijkende ontwikkeling heeft. Ze voelen dat hun kindje ‘anders’ is. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat hun kindje weinig lacht, doordat ze niet goed oogcontact met hem krijgen of doordat hij geen troost zoekt als hij verdrietig is. Het komt ook regelmatig voor dat een leerkracht ziet dat een kind zich afwijkend gedraagt ten opzichte van andere kinderen.

Waarom is het goed om te weten of je baby autisme heeft?

Kindjes met autisme ervaren de wereld op een andere manier. Hoe eerder autisme wordt herkend, hoe beter dit uiteindelijk is voor het kind. Op deze manier kunnen zowel kinderen als ouders op de juiste manier worden begeleid. Deze begeleiding kan ervoor zorgen dat bepaalde symptomen en gevolgen van autisme worden verminderd. Zo kan je het leven met deze beperking een stuk makkelijker en voorspelbaarder maken voor je kindje.

Vroege signalen van autisme bij een baby

Door bewuster te letten op vroege kenmerken van autisme, kunnen we er hopelijk voor zorgen dat we autisme beter en eerder herkennen. Ouders en leerkrachten hoeven dan in de toekomst minder op hun gevoel af te gaan.

Vanaf de leeftijd van ongeveer een jaar kunnen vroege signalen herkend worden. De volgende aanwijzingen zouden erop kunnen wijzen dat je baby autisme heeft:

• Bij 12 maanden wijst of zwaait je baby nog niet.
• Bij 9 maanden brabbelt je kind niet.
• Bij 12 maanden lacht hij niet naar anderen.
• Je baby heeft geen interesse in andere mensen bij 12 maanden.
• Hij reageert niet op aanspreken met zijn naam bij 12 maanden.
• Bij 16 maanden gebruikt hij nog geen losse woorden.
• Na 2 jaar maakt het kind nog geen korte 2-woordzinnetjes.
• Je baby vertoont geen symbolisch spel of fantasiespel bij 18 maanden.
• Je kindje heeft een terugval: eerder verworven vaardigheden of taal gebruikt hij ineens niet meer.

Bovenstaande signalen kunnen wijzen op autisme, maar zijn onvoldoende voor een diagnose. Er kan namelijk ook een andere oorzaak voor zijn, zoals slecht horen, slecht zien of een onveilige hechting. Voor het vaststellen van autisme is een uitgebreid onderzoek nodig.

Heeft mijn baby autisme?

Maak je je zorgen over de ontwikkeling van je baby en vraag je je af of hij misschien autisme heeft? Negeer je twijfels niet en bespreek het met je huisarts of op het consultatiebureau. Zij kunnen je zo nodig doorverwijzen naar een specialist.

Lees meer over autisme op de websites van het
Landelijke Netwerk Autisme en de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA). Het NVA heeft ook een heel mooi filmpje gemaakt, waarin duidelijk wordt uitgelegd wat autisme precies inhoudt: