Paracetamol en andere pijnstillers tijdens de zwangerschap

Paracetamol

Het beste is natuurlijk om helemaal geen pijnstillers te gebruiken in de zwangerschap, maar als je echt wat nodig hebt, neem dan paracetamol. Paracetamol is een medicijn met een koorts-remmende en pijnstillende werking.

Paracetamol is de veiligste pijnstiller, met de minste bijwerkingen. Uit onderzoek blijkt dat paracetamol geen schadelijke effecten heeft voor de zwangerschap of het ongeboren kind. Het kan de gehele zwangerschap veilig gebruikt worden.

Wel wordt aangeraden om niet meer dan 6 tabletten (van 500 mg) per dag te nemen en het niet langer dan een week achtereen te gebruiken. Let er ook op dat er geen toevoegingen zoals coffeïne of codeïne in zitten. Als dat het geval is, gebruik die paracetamol dan niet.

Ibuprofen, naproxen en diclofenac (NSAID’s)

Ibuprofen, naproxen, diclofenac, nurofen en advil zijn allemaal pijnstillers die vallen onder de groep ontstekingsremmende pijnstillers, de NSAID’s. Ze worden doorgaans ingezet als paracetamol onvoldoende helpt.

Uitgebreid onderzoek suggereert dat de kans op miskramen, hartafwijkingen en een aangeboren afwijking waarbij de buikwand niet goed sluit (genaamd gastroschisis) groter is bij gebruik in de vroege fase van de zwangerschap.

In het derde trimester kan het zorgen voor weeënremming en bij de foetus voor hartproblemen, bloedstollingsstoornissen, een gestoorde nierfunctie, een te hoge druk in de longen of een hartklepafwijking. Dat wil je natuurlijk helemaal niet!

Het advies luidt dan ook om deze middelen in de eerste twee trimesters alleen op strikte indicatie van een arts te gebruiken, en dan zo kort mogelijk. In het derde trimester dien je deze groep medicijnen absoluut niet te gebruiken.

Aspirine

De werkzame stof in aspirine is acetylsalicylzuur. In lage doseringen (80-100 mg) wordt dit middel gebruikt als bloedverdunner, onder andere bij hartpatiënten. In hoge doseringen (300-600 mg) wordt het soms nog gebruikt als pijnstiller.

Een ‘aspirientje’, het klinkt zo onschuldig, maar niks is minder waar als je in verwachting bent. Voor aspirine geldt namelijk hetzelfde als voor de NSAID’s. Gebruik dus geen aspirine als je zwanger bent!

Wat als ik toch pijnstillers gebruikt heb?

Zoals gezegd, paracetamol is de eerste keus als pijnstiller tijdens de zwangerschap. Bij normaal gebruik zijn er geen schadelijke effecten te verwachten voor jezelf of je ongeboren kindje.

Als je een enkele keer een NSAID hebt gebruikt, bijvoorbeeld omdat je nog niet wist dat je zwanger was, dan is dit niet direct een reden tot zorgen. De vervelende gevolgen komen vooral voor bij frequenter gebruik.

Heb je (frequent) aspirine of een NSAID geslikt in de tweede helft van je zwangerschap, neem dan contact op met je arts of verloskundige. Het kan gevolgen hebben op de hoeveelheid vruchtwater (te weinig) en het kan problemen geven bij de bevalling (minder weeën, veel bloedverlies). Dit is met name mogelijk bij het langdurig gebruik van hoge doseringen.

Pijnstillers tijdens borstvoeding

Na de bevalling rijst vaak de volgende vraag op ten aanzien van pijnstillers. Welke mag je gebruiken als je borstvoeding geeft aan je baby? Dit hangt samen met de mate waarin het medicijn overgaat in de moedermelk.

Paracetamol gaat maar in kleine hoeveelheden over in de moedermelk en is ook tijdens borstvoeding de eerste keus als pijnstiller. Ibuprofen en diclofenac kunnen tijdens de borstvoedingsperiode, mits kortdurend, veilig gebruikt worden. Deze komen namelijk maar in zeer minimale hoeveelheden in de moedermelk terecht. Hoge doseringen worden wel afgeraden.

Naproxen is niet veilig als je borstvoeding geeft. Hiervan gaat meer over in de moedermelk en het wordt langzamer afgebroken. Hierdoor wordt je baby er langer aan blootgesteld. Liever niet gebruiken dus. Aspirine is er ook eentje die in grotere hoeveelheden de moedermelk ingaat en heeft dus ook niet de voorkeur.